Mamy instytucje kontrolujące, a co ze WSPIERAJĄCYMI?

„MAMY DWIE INSTYTUCJE KONTROLUJĄCE. NIE MAMY INSTYTUCJI WSPIERAJĄCEJ”: ZAWODOWI RODZICE ZASTĘPCZY O SYSTEMIE WSPARCIA RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ. POJEDYNCZE STUDIUM PRZYPADKU. Całość opublikowano w Wydawnictwie Polityka Społeczna nr 4/2023. Dr Jana Basiaga porusza ważne dla opiekunów zastępczych tematy, o których w naszym środowisku rozmawiamy od kilku, a może nawet kilkunastu lat.

Czy dotrwamy do momentu, kiedy będziemy wspierani? To jak wszystko w pieczy zastępczej delikatna kwestia.
„/…/ badacze wskazują, że nawet jeśli opiekunowie zastępczy mają wysoką ogólną satysfakcję, to brak zadowolenia tylko w jed­nym obszarze funkcjonowania może przełożyć się na decyzję o rezygnacji z pełnionej funkcji (Vanderfaeillie i in., 2016).” Można w nim znaleźć ciekawe, choć myślę, że dla opiekunów/rodziców zastępczych nieodkrywcze informacje wynikające z analizy literatury naukowej, w większości zagranicznej. Przytoczę jeszcze jeden obszerny fragment artykułu. „Badania realizowane w USA oraz w Australii wykazały, że rodzice zastępczy, którzy czują, że są uznawani za integralnych członków systemu pieczy zastępczej, rzadziej rezygnują z pełnionej funkcji (Eaton i Caltabiano, 2009; Geiger, Hayes i Lietz, 2013; Cooley, Thompson i Wojciak, 2017). Rodzice zastęp­czy chcą być uznawani za istotny element zespołu opieki nad dzieckiem i wsparcia rodziny oraz oczekują, aby ich opinie na temat przyszłości dzieci, którymi się opiekują, miały swój udział w procesach decyzyj­nych (Hudson i Levasseur, 2002; Buehler i in., 2006). Kanadyjscy badacze wykazali, że rodzice zastępczy, którzy rozważają rezygnację z pełnionej funkcji, często zgłaszają problem trudnych lub negatywnych rela­cji z pracownikami instytucji wspierających (Rhodes, Orme i Buehler, 2001; Rodger, Cummings i Leschied, 2006). W różnych badaniach rodzice zastępczy kon­sekwentnie zgłaszali, że oczekują otwartych relacji ukierunkowanych na partnerstwo, wzajemne zrozu­mienie, szczerość oraz otwartość (Buehler i in., 2003; Gerring, Kemp i Marcenko, 2008; Hollin i Larkin, 2011; Randle i in., 2012”

wyniki badań

Polski system pieczy zastępczej, a w szczególności rodzinnej pieczy zastępczej przeżywa kryzys. Słowa, zapewnienia czy nawet ogólnopolskie kampanie niewiele zmienią, jeśli między innymi nie ulegnie zmianie nie tylko myślenie, ale przede wszystkim działanie w obszarze zadań instytucji wspierających rodziny zastępcze i przeniesienie energii pracowników tych instytucji z działań kontrolno-nadzorujących na działania wspierające.  Wyniki badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Śląski w Katowicach warto przeczytać.

Czy teren badań jest wyjątkowy, i w innych obszarach Polski wyniki byłyby inne, nazwijmy to bardziej optymistyczne? Posiłkując się rozmowami prowadzonymi w mediach społecznych w tym w wielu grupach zamkniętych pokuszę się o odpowiedź na to pytanie. Nie. Tak jest w wielu miejscach w Polce, w zbyt wielu, żeby milczeć w tej kwestii czy uważać, że badanie i wypowiedzi badanych to jakieś szczególne wyjątki. Instytucje kontrolujące mają się niestety całkiem dobrze.

Zapraszam do lektury, a autorowi, z którym znamy się od roku 2017 dziękuję za zainteresowanie tematem pieczy zastępczej.