Projekt roz logo

Autorstwa Olga Kulig

Okładka książki Poufne, Mikołaj Grynberg

Książka Mikołaja Grynberga, Poufne, wydana była przez Wydawnictwo Czarne w 2020 roku.

Tołstoj powiedział, że wszystkie szczęśliwe rodziny są do siebie podobne, a każda nieszczęśliwa jest nieszczęśliwa na swój sposób. A co z rodzinami, które nie miały wpływu na własny los?

Poufne składa się z pozornie niepołączonych ze sobą krótkich opowiadań. Opowiadania te są pewnego rodzaju fotografiami. A fotografia ma to do siebie, że w przeciwieństwie do literatury nie podlega prawom Kronosa. Zamyka w kadrze obraz tu i teraz, bez przeszłości i przyszłości. Grynberg utrwalił swoich bohaterów w bardzo intymnych pozach. Kadruje w nieco ironiczny sposób wpuszczając w swój obiektyw dużo ciepłego światła. Każde zdjęcie jest osobnym światem, skończoną całością mieszczącą zapis dźwięków, zapachów, wrażeń i uczuć. Równocześnie jedno zdjęcie prowadzi do kolejnego. Niektóre z utrwalonych gestów powtarzają się, co czujnemu oku pozwala rozpoznać w bohaterach członków tej samej rodziny. Bo w istocie książka jest swoistym albumem rodzinnym.

Dopiero zestawiając ze sobą wszystkie obrazy widzimy tę niewidzialną nić łączącą je i nadającą im wspólny sens. Ta nić to rodzina. Ale rodzina portretowana przez Grynberga jest połączona trwalszymi więzami niż te pokrewieństwa. Spaja ją wspólna pamięć, trauma i tajemnica. A przede wszystkim wzajemna miłość. To rodzina żydowska, która przetrwała Holokaust, rodzina, która miała nie istnieć, ale nadal uparcie trwa. I będzie trwać dopóki następuje sztafeta pokoleń. A ten album jest na to najlepszym dowodem.

Rodzina Grynberga sama postanowiła, że będzie szczęśliwa i niezależnie od wszelkich zewnętrznych czynników konsekwentnie trzyma się swojego postanowienia.

Więcej rekomendowanych książek znajdziecie tutaj.